GPS-bezitters kunnen de fietsroute downloaden van de website, maar NRW is het fietsbondsland bij uitstek en de bewegwijzering is dan ook subliem. Op onze driedaagse ontbrak geen enkele bord en reden we geen meter verkeerd. Onderweg staan we vele grote infopanelen met betrekking tot de Ruhrtalfietsroute, de bezienswaardigheden per gemeente, de fauna en flora, het ecologische leven in en aan de rivier, de teloorgegane industrie en zijn relicten, ...

infopaneel over het ecologische leven in het Ruhrdal. Een Duitse wereldreiziger uit het Westerwald, komende uit de andere richting, voegt zich bij ons. Noorwegen, Colorado, Australië, Afrika, Canada, … in alle uithoeken van de wereld had hij gefietst. Maar de RuhrRadweg, die hij voor het eerst fietst, bekoort hem duidelijk meer dan verwacht. Hij vertelt over de oude industrieën onderweg, de waterwerken, de metaalfabrieken en kunst op de Ruhrmeren. “Niet te geloven,

om deze prachtige route dicht bij huis te ontdekken moet ik eerst de halve aardbol rondfietsen” glundert hij. Wij zetten onze tocht verder door de uiterwaarden van de Ruhr naar Schwerte. Bij de historische kornbrennerei Bimberg, een historische graanjeneverbranderij met hoge oude bakstenen schoorsteenpijp, staan we volgens het

infopaneel in het midden van de RuhrtalRadweg. Tussen de rivier en het oude centrum van Schwerte met zijn vakwerkhuizen hebben de stedelingen een stadstuinwijk aangelegd. Zo groot dat wij veronderstellen dat haast iedere bewoner hier zijn groenten eigen zaait. Mosterd uit Schwerte vinden we in de mosterdmolen. Het mosterdmuseum verhaalt de geschiedenis en dan is er nog het Ruhrtalmuseum dat verbonden is aan de rivier.

Waterkrachtcentrales en recreatiemeren

Via de stadstuinen van Schwerte gaat het terug naar de Ruhr en via enkele mooie goed berijdbare boswegen bereiken we het stuwmeer Hengstey. De Ruhr voorziet het Ruhrgebied van drinkwater en hiervoor pompt het Koepchenwerk water door enorme pijpen naar de hoger gelegen waterbekkens. Fietspad en wandelpad lopen gescheiden van elkaar op de beboste oever van het meer. Aan de stuwdam ontdekken we een oude waterkrachtcentrale. Wij steken over via één van de vele oude ijzeren spoorbruggen die nu als fiets- en voetgangersbrug fungeert. We fietsen nu een prachtig traject over de Ruhrpromenade van Herdecke, rijk aan eethuisjes, terrassen, rust- en picknickbanken. Je mag er van op aan dat bij lekker zonnig weer de Ruhr een uitgelezen plaats is voor dagjestoeristen, wandelaars en fietsers die in overvloed gebruik maken van de vele recreatiefaciliteiten. We maken even een afsteker naar de historische kern van Herdecke bestaande uit enkele straten met vakwerkhuizen. Een getuige uit de industrialisatie is het monumentale treinviaduct over de vallei aan het einde van de stad. Erachter bereiken we het Harkort-meer, het recreatieparadijs tussen Hagen, Wetter en Herdecke. Ook op de oeverpromenade in Wetter vinden we alle voorzieningen. Een nieuwe fietsbrug over de Ruhr leidt naar een prachtig traject doorheen een idyllisch rivierlandschap dat geklasseerd staat als natuurgebied. Het volgende tracé is dan weer een kennismaking met de oude industrieën met een grindpad langs het oude spoor met rechts de oude uit bakstenen opgetrokken waterkrachtcentrale Hohensstein en het over de vallei uittorende monument der mijnwerkers. Zeche Nachtigall dat staat voor een oude koolmijn waar nu het Westfaalse industriemuseum is in ondergebracht, is één van de ankerpunten van het industrieverleden op de RuhrtalRadweg. Bij de burchtruïne Hardenstein steken we met het voetveer opnieuw de Ruhr over. Even over het jaagpad fietsen en we staan bij het volgende stuwmeer, het Kemnader-meer. Een heus recreatiemeer met aan een inham een subtropisch zwembad, eet- en drankkraampjes, picknickzones en ligweiden. We keren in in één van de aan het meer gelegen eethuizen. Ik ga voor een typisch streekgerecht: leverkaas overbakken met een spiegelei, daarbij gebraden aardappelen en een Weizenbier mag ook niet ontbreken. Het aantal passerende fietsreizigers met bepakte fietsen tijdens onze middaglunch is niet bij te houden, wij zijn blijkbaar bijlange niet de enige trekkers die het kille ijsheiligenweer trotseren. Het meer versmalt en in een voormalige treinbedding komen we voorbij enkele schachten van een ijzermijn.

Langs de rivier ligt het oude industriegebied. Enkele monumentale gebouwen kregen een nieuwe toekomst als museum, feesthal of zelfs restaurant. Één der hoogtepunten is het LWL-industriemuseum Heinrichshütte. Een dubbelmuseum met in een hal de expositie van Helden der Sehnsucht, een smacht naar de antieke helden met uiteraard Hercules als sterkhouder, helden uit de socialistische strijd, oorlogshelden, sporthelden, … tot TV- en superhelden uit de oude Comics-stripverhalen en de videogames zoals Robin Hood, Superman, Spiderman en Lana Croft. Op het terrein van de metaalfabriek lopen we letterlijk in de voetsporen van metaalarbeiders langs een achttal facetten in de ijzerverwerking; van het smeltproces tot het transport van een halfafgewerkt metaalproduct. Hierbij bestijgen we zelfs via een lift de drie etages van de open metaalconstructie rond de hoogoven. Als de open lift tergend lang omhooggetrokken tussen vier metalen peilers tussen het tweede en derde platform begint te schokken, krijgt mijn zelfzekerheid toch een dreun. Het panorama over de Ruhrvlakte en het dieptezicht op de wirwar aan ijzeren buizen, kokers, loopbruggen, trappen en balken laat mijn angstmoment overslaan naar euforie.

In fel contrast met het industriegeweld staat het onder monumentenzorg geplaatste vakwerkhuiscentrum van Hattingen. Het ene vakwerkhuis staat al wat schever dan het andere. Drie types vakwerkhuizen onderscheiden we: witte kalkhuizen met bruine houten balken en kleurrijk geverfde deuren, zwarte schaliehuizen of half en half. In de smalle straatjes met verborgen pleintjes en op het door trappen of slechts door een smalle doorgang bereikbare enig mooie kerkplein duiken overal leuke eethuisjes, terrasjes en restaurants op.

Om te eindigen een lovend woordje voor de fietsvriendelijke Duitse Bahn. We keren terug naar Arnsberg per trein. In 1 uur 40 minuten overbruggen we met twee regionale treinen mits één overstap in Bochum de afgelegde 162 fietskilometers. De fiets duw je zonder hinderlijk opstap in het met label voorziene fietscompartiment en snoer je met bagage en al vast met een veiligheidsriem. Dit, de uitbundige fauna en flora, de industriële monumenten, de historische kernen en de cultuursteden met een overaanbod aan musea maken van de RuhrtalRadweg een unieke fietsroute die zowel de eenzaten als de familiale fietsers ruimschoots zal bekoren.