Marlene Tour, de Grote Fläming fietsroute

 

Fietslus in Vlaams emigratiegebied in Brandenburg

 

850 jaar geleden emigreerden Vlamingen naar Brandenburg, naar het naar hun genoemde Fläming. De Europa-fietsroute R1 passeert hier en dan is er nog dat extraatje, het spiegelgladde asfalt van de Fläming-Skate waar ook fietsers gebruik van maken. Guy Raskin vertrok geïnteresseerd naar het voormalige Vlaamse Brandenburg.

 

Fläming

 850 jaar geleden emigreerden Vlamingen naar Brandenburg, naar het naar hun genoemde Fläming, om onvruchtbare gebieden te bevolken en te bewerken. Het noordelijk deel van Fläming bestaat uit weinig vruchtbaar zandgebied. Het zuidelijk deel is droog landbouwgebied met slechts weinige bronnen. Martin Luther verwoorde het noorden als een Ländeken, du bist ja ein Sändeken (landje, je bent slechts een hoopje zand) en voor het zuiden geld de spreuk arm an Born, reich an Korn (arm aan bronnen, rijk aan koren) Natuurparken met zandgronden, sparrenwoud en arme grasvelden, maar ook loofbossen, krekengebieden en akkervelden komen we in het Fläming van vandaag tegen. Fläming is het noordelijkste heuvelgebied van Duitsland met flauwe heuvels tot 200 m boven zeespiegelniveau. Steile hellingen zijn eerder een uitzondering.


 

GPS-track: www.routeyou.com/route/view/254348/fahrradweg-marlene-radtour.de 

Potsdam en Marlene
Potsdam is met zijn kastelen, parken, historische wijken, monumenten, oude kazernes en vele barokke burgerhuizen een attractieve stad. De Glienicker brug over de rivier de Havel op de grens van Potsdam en West-Berlin is bekend vanwege de spionnenuitwisseling tussen Amerika en de Sovjet Unie gedurende de koude oorlog. Ten oosten richting het meer Griebnitzsee bevinden zich, het keizerlijke Slot Babelsberg en de Villakolonie Neubabelsberg. Aan de brug zelf het kasteel en park Glienicke en naar het westen de Heiligersee met daarachter de Cecilienhof en de Russische Kolonie Alexandrowka. Naar het zuiden via de Nauener poort in het centrum met het Hollandse kwartier, de Brandenburger Straße en de Luisenplatz met het Brandenburger Tor. En dan zijn er nog het Weverskwartier, de vele burgerhuizen, de oude kazernes, het kroongoed Bornstedt, het lustslot Sanssouci, de Charlottenhof, het Neues Palais, … en hun parken. Vanwege de omvang van de stad is Potsdam uiterst geschikt om per fiets te verkennen. Blijft nog de verwijzing naar het filmpark Babelsberg, de voormalige filmstudio’s waar meerdere films met Marlene Dietrich opgenomen zijn. Vandaar de naamkeuze voor de route, voor de rest heeft deze niets te maken met de filmdiva. De initiatiefnemers van de Grote Fläming fietsroute gebruikten blijkbaar een internationaal bekend personage om de Grote Fläming fietsroute te promoten.

 

 

 

Spookvilla's

De Europa-fietsroute R1 komt vanuit Berlijn over de Glienicker brug en laat de parken links liggen. Via het centrum gaat hij naar Templiner See en volgt het oeverpad. Aan de oeverzijde ligt het stadje Caputh met het enige origineel behouden lustslot van de Grote Kuurvorsten en hierdoor één der bijzonderste bouwmonumenten van Brandenburg. Op een heuvel tussen de Schwielowsee en de Glindower See ligt het idyllische gehuchtje Petzow met bovenop een zandduin het kerkje. We verlaten het vlakke Havelmerengebied en komen in heuvelachtiger terrein. We fietsen door een groot bosgebied dat de Zauche noemt. Een zandlandschap met heide en dichte sparrenbossen, maar ook eik en acacia vallen ons op langs het geasfalteerde bosfietspad. Langs de R1 liggen in de bossen op geregelde afstand mooie haast identieke overdekte van bankjes en tafel voorziene schuilhutten. Beelitz Heilstätten is een in het woud gelegen gehucht van de aspergestad Beelitz dat einde 19de E ontstond als kuurkliniek voor longaandoeningen. Na WO II namen de Russische militaire troepen bezit van het gebouwencomplex. Vandaag liggen de eens indrukwekkende artsenhuizen er troosteloos en vervallen bij. Ludiek is wel de oude fiets achter het station die verwijst naar de Europa-fietsroute R1. Brück dat een afgeleide van Brugge heet te zijn is de poort tot Fläming. De omgeving rond Brück is een krekengebied met een bijzondere flora. Naast bevers hebben zich hier enkele visadelaars gesetteld die hier blijkbaar genoeg vis vinden om te overleven. Op de R1 staan bij tijd en wijl infopanelen met betrekking tot de route. Daarbij staat ook telkens een afsteker in de vorm van een regionale fietslus. Hier is dit een tocht door het krekengebied. Opvallend in het landschap zijn de twee houten meettorens van Duitse Telekom en in het centrum de obeliskachtige postmijlenzuil. In Brück overnachten we in een aardig hotelletje met een goed gemutste uitbaatster en lekker eten uit de regionale keuken.

Middeleeuwse burchten
Vandaag trekken we door het natuurpark Hoher Fläming met afwisselend fietswegen door dichte sparrenbossen met zandduinen en door esdoorns afgezonderde fietspaden langs autoluwe wegen op de graan- en graslandenplateaus. Op de route naar Lutherstadt Wittenberg liggen enkele stadjes met mooie veldsteenkerken en twee middeleeuwse burchten. Als eerste de burcht Eisenhardt in het 1000 jarige Belzig en daarna de burcht Rabenstein waar in de namiddag een roofvogelshow plaatsvindt. Beneden aan de burcht Eisenherdt fietsen we langs een bron met daarlangs een houtsculptuur genoemd de ‘Witte Vrouw’ deeluitmakend van de internationale kunstwandelweg Hoher Fläming. De twee burchten maken daarnaast deel uit van de 160 km lange Fläming burchtenwandelweg. Voor de burcht Rabenstein moeten we uitwijken en een heuvel beklimmen. Maar de romantische middeleeuwse burcht met rondtoren is de inspanning dubbel en dik waard.

 

 

Martin Luther-stad
De laatste 10 kilometer tot Wittenberg, dat tot de deelstaat Saksen-Anhalt behoort, krijgen we grindwegen onder de wielen. Lutherstadt Wittenberg, de stad waar de grote hervormer professor Martin Luther doceerde en waar op 31 oktober 1517 de reformatie zijn aanvang vindt wanneer hij zijn 95 thesen aan de deur van de Schlosskirche bevestigt. De thesen zijn achteraf in de metalen deur gegraveerd. De monumentale historische stadskern omvat twee voorname parallellopende voetgangersstraten die de Schlosskirche met de markt, het stadhuis, de stadskerk St-Marien en het Lutherhuis annex reformatiemuseum verbinden. Achter boogpoorten gaan meerdere mooie binnenhoven schuil. Op vele van de drie etages hoge burgerhuizen prijken plakkaten met daarop hun bekende, voor ons vaak minder of niet bekende, stadsbewoner. Tussen de straatkasseien en het voetpad loopt een waterkanaaltje van een meter breed met ijzeren relingen. De ideale stalling voor de vele fietsen van de stadbewoners en fietsreizigers.

Fläming-Skate
We verlaten Wittenberg op de fietsweg naar Zahna. We fietsen nu een stuk op de 250 km lange fietsroute Berlin-Leipzig richting Jüterbog. Na enkele fietsstroken krijgen we terug grindwegen voorgeschoteld. In een veld in Bülzig aanschouwen we futuristisch ogende kunstsculpturen. Na een leuk pad door een loofbos bereiken we Zahna waar een oude kasseienweg doorheen loopt. Een lange bosweg tussen sparren brengt ons bij een vijver in Naundorp. Hier start een aanlooproute naar de Fläming-Skate, het eldorado voor skaters. De Fläming-Skate is een 225 km net van fijnkorrelig glad geasfalteerde paden voor skaters en … fietsers, onderverdeeld in 6 lussen van RK1 tot RK6 (Rundkurs). De hoofdroutes zijn 3 meter breed, aanloop en nevenroutes 2 meter. We bereiken de RK1, een 100 km lange lus die al de andere circuits praktisch omvat. Om de 200 m staan de afstanden op houten paaltjes. Ook de fietsroute Berlin-Leipzig maakt gebruik van dit superlopende asfalt. Onze etappeplaats Dennewitz bereiken we al rond het middaguur na slechts 35 km. De Marlene-route loopt van hieruit naar de historische stad Jüterbog en dan in een grote lus over RK4 naar RK1 naar Luckenwalde. Op 6 september 1813 vond de slag van Dennewitz plaats tussen Napoleons legers en de Pruisische legers. Sterk in de minderheid behaalden de Pruisen onder leiding van de generaal Graaf Bülow de overwinning. Na de overwinning van de Pruisen op 23 augustus in Großbeeren, ten oosten van Berlijn, was dit een voorteken op de grote confrontatie in de latere Volkerenslacht te Leipzig. In en rond het dorp verwijzen verschillende monumenten naar de strijd.

Skate-arena
Door de betrekkelijk korte fietsafstand van vandaag besluiten we de etappe te verlengen met de combinatie van een rondje op de Flaming-Skate en een bezoek aan Jüterbog waardoor we de extra lange tocht van morgen met 30 km inkorten. We vervolgen hiervoor de RK1 annex fietsroute Berlin-Leipzig en maken een extra lus over RK3 voorbij aan het cisterciënzerklooster Zinna met klooster- en weefmuseum. Aan de stadsrand van Jüterbog ligt de skate-arena met een 200 m lange snelskatepiste, een 500 m lange stratenparcours met bochten en hellingen en een hockeyveld voor skaters. Jüterbog is een 1000 jaar oude stad met enkele mooie historische gebouwen, stadstorens en -poorten. Een aanrader om even te verpozen is het café en curiositeitenwinkeltje ‘Kleine Försterei’ waar alles een beetje bizar ziet. Langs de kerk van Dennewitz staat een soldatenmonument met op de zuil een beeltenis van generaal Graaf Bülow. Logeren doen we in het Wirtshaus ‘Zum Grafen Bülow’ met hier een waardin als uitbaatster. Zij heeft ook de sleutel die toegang geeft tot het museumpje waar twee maquettes met 2400 tinnen soldaatjes de strijd doen herleven.

 

 

Schaatsen en langlaufen op wieltjes
Onze volgende etappeplaats is in vogelvlucht slechts 15 km verwijderd. Bewust, want vandaag fietsen we voor een groot deel de RK1, de grote skatelus van de Fläming-Skate. Dit houdt in dat we een 67 km lange lus fietsen over 3 meter spiegelglad fijnkorrelig asfalt dwars door velden en bossen. Missen is uit den bozen, enkel tussen de blauwe lijnen blijven op het gladde asfalt. Op het parcours liggen toch enkele hellinkjes: een vals plat naar een hoger gelegen windturbinepark en eentje naar een zendmast in het bos met een heerlijke lange afdaling achteraf. We kruisen trainende snelskaters en langlaufers op wieltjes die ons voorbij zoemen. De inkeermogelijkheden zijn schaars. Één enkele keer is er een verwijzing naar een brasserie of gasthof zoals ze dit hier noemen in het centrum. De ideale stop is het skate-hotel met eethuis en knus terras pal op het parcours in het dorpje Petkus. We overnachten in het gehucht Kolzenburg aan een speelpleintje onder oude eiken. Het hotel Zum Eichenkranz is bekend als skatestop en fietshotel, waar je naast fietsen ook stepfietsen kan huren.

 

 

Tweestromenland
Onze laatste etappe keert grotendeels over fietspaden langs kleine autoluwe wegen van dorp naar dorp doorheen het Tweestromenland van Nuthe en Nieplisch terug naar Potsdam. Dit traject bezit geen bewegwijzering om op terug te vallen en we fietsen dan ook volledig op kaart. De laatste 9 km verlopen op een fietspad langs een drukke invalsweg naar Potsdam. Wie een bewegwijzerde versie zoekt voor de laatste etappe stellen we voor om vanuit Kolzenburg even RK2 te volgen en dan verder de fietsroute Berlin-Leipzig naar Berlijn te fietsen met een eventuele overnachting in Zossen. Aan de stadsrand van Berlijn volgen we dan de Berliner Mauerweg tot de Glienicker brug.

 

Praktisch
Route en bewegwijzering

Marlene-Tour = 250 km volgens de brochure, wij kwamen aan 300 km met het extra toertje rond Jüterbog

Bewegwijzering: R1 – Berlin-Leizig – Fläming Skate – laatste etappe gaat over lokale fietspaden en –routes, mijn voorkeur gaat uit deze te verlengen met de bewegwijzerde routes Berlin-Leizig en Berliner Mauerweg; fietskaarten op aanvraag bij Tourismusverband Fläming

Etappes

1. Potsdam – Brück [R1]= 49 km

2. Brück – Wittemberg [R1]= 65 km

3. Wittemberg – Dennewitz [Berlin-Leipzig en Fläming-Skate] = 35 km (62 km)

4. Dennewitz – Kolzenburg [Fläming-Skate] = 68 km

5 .Kolzenburg – Potsdam = 53 km

Bewegwijzerde fietsroute voor de laatste etappe Kolzenburg – Potsdam = 90 km [Berlin-Leipzig en Berliner Mauerweg]

Logies:

Ernst-Tälmann-Straße 11, D-14822 Brück, tel:+49 03 38 44 33 7, Hotel Schützenhaus:  www.gasthof-schuetzenhaus.de, info@schuetzenhaus.eu

Am Hauptbahnhof 3, D-06886 Lutherstadt Wittenberg, tel: +49 34 91 43 32 0, Acron Hotel:  www.wittenberg-acron.de, info@wittenberg-acron.de

Wirtshaus Zum Grafen Bülow: Dennewitz 12, D-14913 Niedergörsdorf - Dennewitz, tel: +49 33 74 17 20 30, Wirtshaus-Dennewitz@online.de, www.wirtshaus-dennewitz.de 

Hotel zum Eichenkranz www.hoteleichenkranz.de: Unter den Eichen 1, D-14943 Luckenwalde – Kolzenburg, tel: +49 33 17 61 07 29,

Art’otel Potsdam: Zeppelinstraße 136, D-14471 Potsdam, tel: +49 33 19 81 15 52 0, info@artotel-potsdam.comwww.artotel-potsdam.com

Kaarten en gidsen: lokale fietskaarten en foldertje Fläming-Skate te bekomen bij Tourismusverband Fläming

Topogidsen van de Europa-fietsroute R1, Berlin-Leipzig en Berliner Mauerweg

Info:

 www.reiseregion-flaeming.de, info@reiseregion-flaeming.deTourismusverband Fläming: tel: +49 3 32 04-62 87 62,

Arrangementen:

Marlene-Tour = € 199 (2N) of € 399 (6N+OB+lunchpakket, bagagetransport, fietskaarten, infobrochures)

(Ook te boeken zonder overnachtingen)