Fietstreportage

Met VOS Travel naar de Deutsche Weinstraße

Fietsarrangement in de Elzas

Op en top verzorgde fietsarrangementen! Geen kopzorgen, geen weken- tot maandenlange voorbereiding. Het werk gedaan door specialisten in het vak. Het weer kan je niet bestellen, maar voor al de rest is gezorgd. Wij toetsten dit concept aan de werkelijkheid op een arrangement van in Neustadt an der Weinstraße.

Arrangement op maat?

Geen krachtpatserij, geen zwaar labeur maar heerlijk genieten van uitgestippelde voor iedereen toegankelijke fietstochten. Dit is het concept wat VOS Travel al 20 jaar handhaaft. VOS Travel organiseert individuele fietsvakanties met een kwalitatief meer dan degelijke standaard tegen betaalbare prijzen. In overleg kozen we voor een nieuwe bestemming uit hun royale aanbod, een standplaatsvakantie in Neustadt an der Weinstraße in de Pfalz. Het hotel Ramada*** ligt in het centrum tegenover het stationsplein en aan het begin van de omvangrijke voetgangerszone. Het arrangement telt 4 nachten in ½ pension. Het hotel was uitstekend. Bij grote bezetting is het avondeten in buffetvorm met salade- en voorgerechtbuffet, de hoofdgang bestond uit een keuzebuffet van vis, vlees, kip, aardappelen gnocchi’s en warme groenten en om af te sluiten een dessertbuffet. Bij kleine bezetting serveren ze een 3-gangen menu aan tafel. De voorgestelde routes zijn tussen de 45 en 55 km lang. Per post toegeleverd ontvingen we op voorhand een roadboek inclusief allerlei praktische informatie en noodnummers, een hotelvoucher, de fietskaart Rhein Neckar-Pfalz met alle gangbare fietsroutes en –wegen en de fietskaart Pfalz met de bewegwijzerde themaroutes. Verder enkele infobrochures met betrekking tot de streek en de naburige steden in het programma opgenomen.

Neustadt an der Weinstraße

Neustadt was destijds de nieuwe stad opgericht door de Duitse keurvorsten en was eeuwenlang een belangrijke bestuursstad. De keurvorsten vormden van 1257 tot 1806 het keurcollege dat verantwoordelijk was voor de keuze van de Koning respectievelijk Keizer van het Heilige Roomse Rijk. Dit college bestond uit de drie kerkelijke keurvorsten met de aartsbisschoppen van Mainz, Trier en Keulen en vier wereldrijke keurvorsten met de Pfaltzgraaf aan de Rijn, de Koning der Bohemen, de Hertog van Saksen en de Markgraaf van Brandenburg.

Neustadt is de enige middeleeuwse stad uit de Pfalz die de brandlegging tijdens het begin van de Negenjarige oorlog, ook wel de Successieoorlog van de Pfalz genoemd, tussen de Fransen en de Zeven Verenigde Nederlanden in 1689 overleefd heeft. Dit heeft de stad te danken aan de burgerdochter Kundigunde Richter die de liefde van de Franse krijgscommissaris De Werth wist te winnen waardoor deze de stad spaarde. Neustadt heeft hierdoor haar middeleeuwse charme met oude straatjes en steegjes van weleer behouden. De Hinter- en Mittelgasse met enkele leuke eethuizen illustreren dit voluit. Kenmerkend zijn de vele binnenkoeren die toegang verschaffen tot vijf tot zeven achterin gebouwde huizen. De Metzgergasse (Slagerssteeg) met toegang tot het marktplein en Kunigundestraße zijn typische smalle middeleeuwse steegjes. Niet verwonderlijk dat de stad zowel het oudste stenen huis als oudste vakwerkhuis uit de Pfalz bezit. Naast middeleeuwse gebouwen is de stad ook enkele sierlijke Art deco huizen rijk. Het waarteken van de stad is de dom met zijn twee verschillende kerktorens. In één van de twee torens is onder de spits een torenwachterhuis opgetrokken. Uit veiligheidsgronden (te korte brandladders) is het torenhuis heden ten dage niet meer bewoond. Enkele leuke wijnlokalen in de buurt van de dom zijn het Haus des Weines en Mundus Vini. Een plaats om even bij stil te staan is de fabelachtige Elwedritsche Brunnen, een fontein met kipachtige fabeldieren. De fabel vertelt dat kippen het bos introkken en zich copuleerden met alles en nog wat met als resultaat kippen met allerhande ledematen of hoofden van andere dieren. Bovenop zit de sluwste kip … met vossenkop. Neustadt speelde een rol in de hereniging van Duitsland nadat het onderverdeeld was in vele Graafschaften. Van 27 tot 30 mei 1832 demonstreerden 30000 deelnemers op de Hambacher Fest voor Duitslands wedergeboorte, voor de oprichting van een nationale Duitse staat. De eerste Duitse driekleurige vlaggen zwart-rood-goud meegedragen op het manifest zijn in Neustadt vervaardigd. De menigte trok hierbij vanaf de Neustadter markt naar het Sloß Hambach.

Reuzenwijnvat 

We hebben het laatste weekend van augustus uitgekozen voor ons fietsarrangement. Toeval wil dat tijdens dat weekend op zondag het evenement Erlebnistag Deutsche Weinstraße plaatsvindt. Twee van onze ritten maken gebruik van de fietsroute van de Deutsche Weinstraße. Omdat de opening van het evenement plaatsvindt op de rit naar Landau houden we deze voor zondag en fietsen vandaag zaterdag de andere richting uit naar Bad Durkheim, met in ons achterhoofd misschien al een beetje van de sfeer op te snuiven. Neustadt is omgeven door negen wijndorpen die wij de volgende dagen zullen doorkruisen. Ten noorden van de oude stadkern van Neustadt ligt het dorpje Haardt, het balkon van de Phalz met een imposant zicht op de wijngaarden, de Rijnvlakte en bij helder weer de heuvels van het Odenwald, 60 km hier vandaan. We ondervinden dit onmiddellijk aan de levende lijve, tussen hoge muren klimmen we via enkele steegjes naar boven. Het Haardter Slot met zijn wijngaardterrassen bepaalt al 750 jaar het uitzicht van het dorp. Na het volgende wijndorp Gimmeldingen dalen we in de vallei. Door een grasberm gescheiden van de Weinstraße voor auto’s fietsen we dan naar Deidesheim. Houten plotten opgesteld voor de druivelaars geven de wijnsoort aan. Riesling is hier zichtbaar de topdruif. Deidesheim is zo charmant dat voormalig Bondskanselier Helmut Kohl tijdens zijn ambtstermijn menig internationale gast hier naartoe uitnodigde. Het roadboek volgt hier de groene fietswegwijzer van het netwerk Rheinland-Pfalz een straatje omhoog tussen ommuurde wijngaarden. Een bekoorlijk stukje route tussen de wijnranken dat eindigt in het al even bekoorlijke gehucht Forst met opnieuw enkele uitnodigende wijnlokalen. Links in de wijnberg ligt de ruïne Wachtenburg. Bad Durkheim is een kuuroord met kuurhuis, kuurpark en een 333 m lange doornmuur waarlangs zilt water naar beneden stroomt en mensen zoutlucht inhaleren. Maar de grootste trekpleister is het wereldgrootste reuzenwijnvat met een inhoud van 1700000 liter waar een eet- en wijnlokaal in ondergebracht is. Terugkeren doen we over Haßloch. Logo’s onder de fietswegwijzers vertellen ons dat we op de Kraut-und-Rüben-Radweg die deels samenloopt met de Keizer Konrad-Radweg fietsen. Haßloch bezit een mooi marktplein en langs de straat de stad uit richting Neustadt hebben we oog voor de vele authentieke oude gebouwen.

Wijnroute en wijnbelevenispad 

Zondag, dag van het fietsevenement ‘25 jaar Erlebnistag Deutsche Weinstraße’. Volgens het roadboek fietsen we op een afgescheiden fietspad langs de D39 naar Landau maar de Deutsche Weinstraße is vandaag over 85 km afgesloten voor autoverkeer. Meer dan 300000 fietsers nemen deel aan dit spektakel. Over de afgesloten wijnstraat fietsen we naar de officiële openingsvoorstelling in Edenkoben. In feite in tegenovergestelde richting als voorgeschreven. In de beboste bergflank boven de wijngaarden ligt de burchtruïne Hambach. Overal langs de weg staan eet- en dranktenten opgesteld en spelen muzikanten vrolijke wijsjes. In de dorpen kan je terecht bij de wijnboeren voor een wijnseminarie of een lekkere hap. Rechts in de Elzasser heuvelflank waken meerdere kastelen over de Rijnvallei. Van bijzondere schoonheid is de villa Ludwigshöhe in Italiaanse stijl. In Siebeldingen verlaten we de Weinstraße en over de Queichtal-Radweg bereiken we de parkenstad Landau. We fietsen door de oude vestingstad naar het grote centrale geplaveide marktplein. Vanwege de geweldige sfeer op de Deutsche Weinstraße besluiten we een weg terug te zoeken. Onze route voert voorbij aan de Landauer Zoo waar we het Weinerlebnispfad Nußdorf aantreffen. Een wijnbelevenispad opgericht door een 20-tal wijnboeren uit het dorpje Nußdorf. Aan de route treffen we een tiental kunstwerken aan. Op een hoek tussen de wijngaarden staat een wijnstand waar in het zomerseizoen iedere zondag een wijnboer uit het dorp zijn wijn aanbiedt.

Verdeelt tussen de druivelaars staan ook vele amandelboompjes waar de amandelbloesem in de lente het landschap roze kleurt. Om terug te keren gebruiken we zoveel mogelijk de Deutsche Weinstraße voor fietsers die meestal ietwat afzijdig de hoger gelegen servitudewegen door de wijngaarden gebruikt. Op deze manier krijgen we toch een zeer gevarieerde geanimeerde tocht tijdens een bijzonder sfeervol fietsevenement.

De oudste dom van Duitsland

De Palatia-Radweg annex R58 legt een verbinding tussen de twee historische steden Neustadt en Speyer. Tussen beide steden ligt een groot woud dat langs de zuidkant begrensd is door de Speyerbach die in Speyer in de Rijn uitmondt. De fietsroute volgt goed gedraineerede grindpaden door het loofbos. Plots moet ik stoppen voor een verdwaasde eekhoorn, die ongegeneerd midden op het pad zit. Het duurt nog enige seconden voor hij beseft dat ik erlangs wil. Dieper in het bos bij een open plek zien we een grazend hert. Wanneer we het woud verlaten zijn we al in Speyer. De keizerstad telde in de 16^de E maar liefst 60 stadspoorten en torens. Tussen de Altpörtel, een torenpoort, en de kolossale Keizerdom ligt de brede autovrije Maximillianstraße, rijk aan winkels en horeca. Over lokale fietswegen gaat het terug naar Neustadt. Vanaf de Aumühle, een mooie watermolen waar je kan inkeren, loopt de route grotendeels op een van de hoofdweg gescheiden fietspad. Om niet altijd langs die weg te fietsen besluiten wij om door de dorpskern van Geinsheim te fietsen. Op het einde van het dorp volgen we de fietswegwijzer naar Duttweiler. Het wijndorpje omgeven door golvende wijngaarden, enkele solitaire kastanjebomen, het lager gelegen beekje en de beboste heuvels van het Elzas in de achtergrond maken dit traject zeer karaktervol. De Kraut-und-Rüben-Radweg brengt ons terug op het fietspad langs de D39, niet ver van Neustadt.

Oude universiteitsstad

Voor de laatste route nemen we de trein naar universiteitsstad Heidelberg. Voor we de terugweg per fiets aanvatten maken we een ommetje naar het hart van de stad, de oude stadskern. De 1,8 km lange Hauptstraße is de langste winkelstraat in Duitsland. Fietsen is er niet toegestaan, maar parallel door de steegjes en aan de andere kant langs de Neckar lopen bewegwijzerde fietsroutes. Speerpunt van de stad is het marktplein op het einde van de voetgangerszone met de machtige Heiliggeestkerk en zijn unieke glasramen. Tegen de kerkmuren zijn houten souvenirkraampjes opgetrokken, een niet alledaags zicht. Hoog boven de stad ligt het slot. Het is volledig uit rode zandsteen vervaardigd. Er is veel te bezichtigen, de binnenkoer met Duitse en Italiaanse barokke façades, een prachtig apothekersmuseum en het “Große Faß”, een wijnvat van 9 m doorsnede. Vanaf de balkons met zicht over de stad vallen herenhuizen met vele soorten vlaggen in het oog. Dit zijn de studentenhuizen die samen met de vele studentenlokalen, Heidelbergs imago van eeuwenoude universiteitsstad weerspiegelen. In de vele kleine straatjes van de oude stadskern wapperen vlaggen boven de toegangsdeuren van studentenlokalen en -cafés. Tegen de gevels staan talrijke fietsen gestald. De ‘Alte Brücke’ over de rivier de Neckar was vroeger de enige toegang tot de stad.